توسعه یک سبک بازی تهاجمی - ضدحمله

توسعه یک سبک بازی تهاجمی - ضدحمله

توسعه یک سبک بازی تهاجمی یکی از مهم ترین وظایف یک مربی می باشد. برخی از اهداف مربیان تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف گروه و یافتن راه حلی است که تیم را برای رساندن به حداکثر توانایی های بالقوه خود قادر سازد. در سطوح بالا (باشگاه ها یا تیم های ملی)، توسعه فردی و گروهی مهم است، اما برد فاکتور مهمی در سنجش موفقیت می باشد.

 
استرلینگ رایت سرمربی تیم ملی بزرگسالان مردان مراکش در مسابقات قهرمانی آفریقا در سال 2003 و مدیر فنی فدراسیون بوده است. او مدرس فیبا است و مربی تیم های فرانسوی در تمامی رده ها و مربی باشگاه ورزشی تاباک کازابلانکا در مراکش بوده است.
 
یک مربی باید دانش عمومی از هر دو فاکتور قابل کنترل مانند: تیم، باشگاه و از این قبیل، و برخی دیگر از فاکتورهای غیر قابل کنترل همچون: مسابقه ای که مشغول آن است، رقیبان خود (چه شناخته شده و چه ناشناخته) و غیره، داشته باشد تا بتواند شانسی برای موفقیت داشته باشد.
پس از درک عمومی از این عناصر، یک سبک حمله سازگار با علاقه بازیکنان، مربیان و تماشاگرانی که بزرگرین شانس پیروزی هستند، باید توسعه داده شود. چندین بار تا حالا ما شاهد تیم ناموفقی بوده ایم که با تغیر چند عنصر کوچک، موفق شده اند؟ تغییر بازیکن (بازیکنان)، مربی، و یا ایجاد تغییر برای سبکی متفاوت در بردن بسکتبال. ما احساس می کنیم تا حد ممکن برای بدست آوردن علاقمندی هر کس باید تلاش کرد تا یک شانس واقعی برای رسیدن به انتظارات داشته باشند.
ما احساس می کنیم برای تیم های مراکشی در سطوح بین المللی باید یک سبک از بازی بسیار پرتکاپو ار هر دو حالت تهاجمی و تدافعی، را بازی کنیم. ما تلاش می کنیم کمبود قد و قوای فیزیکی تیم خود را با افزایش سرعت اجرا و جلوگیری از بازی کردن حریف در حالت نرمال، جبران کنیم. برای استفاده کردن از ورزشکاران خود با قوای فیزیکی محدود باید نوعی از حرکات در حمله داشته باشیم که نقاط ضعف ما را جبران کند. بازیکنان داخلی ما توپ را در یک موقعیت حمله دریافت می کنند، برای از دست ندادن توپ در مقابل بازیکنان بلند قامت تر و قوی تر حریف آن را به پست پایین که مقابل آن است، پاس می دهند. همین نکته هم برای بازیکنان خارجی ما هم صادق است که در حرکت توپ را دریافت کنند و در فاصله مناسب می توانند از مهارت های خلاق خود استفاده کنند. ما احساس می کنیم که ایجاد سبکی از بازی که به بازیکنان اجازه ی "خواندن و عکس العمل نشان دادن" در مقابل "فکر کردن و اجرا کردن" را بدهد، بیش ترین شانس پیروزی را به ما خواهد داد. بازی پرتکاپو تهاجمی و تدافعی، سبکی دیدنی است که بازیکنان و تماشاگران از آن لذت می برند.
از آنجایی که ما یک تیم جوان در حال توسعه داریم، این روش حداکثر مقدار زمان بازی را به نه تا ده بازیکن در مقابل تعداد محدودتری می دهد. بنابراین با حداکثر بازیکن درگیر و باانگیزه، ما در حال حاضر تعداد درجاتی از موفقیت را گذرانده ایم در حالی که برای آینده آماده می شویم.

حمله سریع
ما دوست داریم از ضد حمله و یا آنچه که درباره بسکتبال تحت فشار گفتیم، در اساس حمله خود استفاده کنیم. در واقع ما به ندرت باید سیستم های حمله نیمه زمین را به کار گیریم. 
بیشتر تلاش ما بر این است که حداقل یک سوم یا بیشتر شوت های ما از ضدحمله یا وضعیت های انتقال باشد. سبک با سرعت بازی کردن درحالی که امکان بازی ست حمله موجود باشد، آن چیزی است که سعی در انجام آن را داریم. به نظر این ساده ترین راه برای ایجاد موقعیت امتیازآوری قبل از آن است که رقیب بتواند دفاع تیمی را کامل کند. ما احساس می کنیم که اگر ما در زمانی که در مقابل تیمی که دفاع ست را اجرا می کند، با راه رفتن توپ را به زمین آن تیم انتقال دهیم، اغلب آن ها بر ما تسلط فیزیکی خواهند داشت. اگر ما باید پنج به پنج و با حداکثر مالکیت بازی کنیم، ما یک بازی طولانی و بدون مزیت یا امکانات برای کنترل نتیجه خواهیم داشت.
در حملات ما، چه ضدحمله و چه نیمه زمین، ما همواره به دنبال خلق چندین موقعیت خوب هستیم. یک تیم می تواند با ضدحمله موقعیت های خوبی ایجاد کند و با پاس کاری خوب می تواند یک بازیکن آزاد را برای بالا بردن درصد های شوت پیدا کند.
به نظر مارساندن توپ به بازیکنان خود در وضعیتی که در آن با کمترین محدودیت، راحت باشند، به آن ها بیشترین شانس موفقیت را می دهد. این کار کمک می کند تا اعتماد به نفس در توانایی های آن ها ساخته شود. در حمله نیمه زمین خود، ما تلاش می کنیم از طریق حرکات خوب، پاس کاری و اسکرین ها، موقعیت های 2 به 1 و 3 به 2 ایجاد کنیم تا یتوانیم درصد بالایی در شوت داشته باشیم. بنابراین برای ما خیلی ممهم است که موقعیتی را ایجاد کنیم که در آن بازیکنان زمان و فضای مناسبی برای عکس العمل به شرایط خاص داشته باشند؛ با قوانین کمی که هر کس آنچه که می خواهیم در زمین انجام دهند را درک کنند.
اولین گزینه حمله ما در هر زمان از بازی حمله سرعتی ما می باشد. ما دوست داریم ضدحمله اولیه را که بعد از توپ ربایی، ریباند، بلاک، شوت منطقه ای گل شده یا نشده و پرتاب پنالتی گل شده یا نشده به وجود می آید، اجرا کنیم.
ما زمین را به سه مسیر تقسیم می کنیم: میانی، مسیرهای جانبی. با این حال، ما بعد از خط نیمه زمین، دو ناحیه ی دیگر تعیین کرده ایم؛ به یکی از آن ها ناحیه حمله و به دیگری ناحیه امتیازآوری می گوییم (دیاگرام 1).

در واقع حمله ما زمانی که مالکیت توپ بسکتبال را بدست می آوریم، شروع می شود. ما تلاش می کنیم که به طور پیوسته از اشتباهات و نقاط ضعف حریف خود سوء استفاده کنیم. زمانی که ما مالکیت را بدست آوریم، تلاش می کنیم تا سریع ترین حد ممکن توپ را به یکی از ناحیه های حمله ببریم (که دو گام بالاتر از نیمه می باشد). در این زمان است که ما از صاحب توپ می خواهیم که وضعیت سنجی کند، اگر: (الف) اگر یک هم تیمی در جلوی او آزاد بود، در صورت ممکن به او پاس می دهد (ب) او موقعیت حمله به سمت سبد را داشته باشد (ج) به جلو بردن توپ با پاس یا دریبل تا ناحیه امتیاز آوری همان سمت، ادامه می دهد. پیش بردن توپ در مسیرهای باز میانی برای بازیکنان بزرگ ما می باشد که برای رفتن به سمت سبد، یا موقعیت ریباند حمله و یا به عنوان تریلر، در آنجا حرکت می کنند. همچنین مسیر کناری سمت دیگر زمین بسکتبال با چرخش سریع توپ برای شوت های راحت، آزاد می شود. زمانی که توپ در ناحیه حمله ما می باشد، ما می خواهیم که توپ را به خوبی به حرکت درآوریم تا از اشتباهات دفاع بسکتبال استفاده کنیم.
زمانی که ما مالکیت توپ را بدست می آوریم، ما تا حد ممکن توپ را به گارد راس (1) می دهیم. بازیکنان پیرامونی ما، 2 (گارد شوت زن) و 3 (فوروارد سرعتی)، به سرعت به ناحیه های حمله در سمت مربوطه خود می روند و فقط در زمانی که از خط نیمه زمین بسکتبال عبور می کنند منتظر پاس از عقب می باشند. تعادل خوب در زمین و رفتن به مسیر کناری دور در صورت قرار گرفتن هر دو در یک مسیر، از اهمیت بالایی برخوردار است. قانونی وجود دارد که اگر بازیکن جلوتر به سمت ناحیه حمله در حال حرکت است، بازیکن عقبی باید از مسیر میانی عبور کند و به سمت دیگر حرکت کند. بازیکنان پیشرو که درون ناحیه حمله رسیده اند، باید حرکت خود را در همان سمت تا سبد بسکتبال ادامه دهند و سپس در سمت مخالف تا ناحیه امتیازآوری بیرون آیند.
در شروع مجدد بعد از گل دریافت شده یا شوت نادرست، ما می خواهیم که 4 (بازیکن پست) پاس ورودی را به 1 بدهد. 5 (سنتر) از مسیر میانی زمین به سمت سبد مقابل به سرعت می دود و به دنبال دریافت پاس و یا ریباند حمله می باشد. او باید وضعیت سنجی کند و اگر دید شوت زده نشد و یا پاس به داخل داده نشد، باید برای: (الف) پاس، (ب) بازی دو نفر با بازیکن پیرامونی، به پست پایین سمت قوی برود.
آخرین فرد حرکت کننده، ریباندر یا کسی که توپ گل دریافت شده را می گیرد و یا همان 4، تریلر حرکت کننده در مسیر میانی می باشد. اما به منطقه پست پایین در سمت ضعیف می رود. همانطور که به منطقه پست پایین می رود، او باید موقعیت سنجی کند. اگر توپ قرار دارد در: (الف) ناحیه امتیاز آوری سمت مخالف، او هم می تواند هم در پست بالا و پایین برای ریباند حمله قرار گیرد. (ب) درون منطقه مرکزی، او می تواند به مالک توپ اسکرین دهد و یا در پست بالا باقی بماند. (ج) در سمت او، می تواند به بازیکن پیرامونی صاحب توپ پیک دهد و یا در پست پایین پست آپ کند (دیاگرام 2). 4 ریباند می کند و به 1 که به سمت توپ می آید، پاس می دهد. بازیکنان پیرامونی 2 و 3، به سرعت به ناحیه های حمله در سمت مربوطه خود می روند. 5 به سرعت در مسیر میانی زمین به سمت سبد بسکتبال مقابل می دود. 1 به 2 در ناحیه حمله در بالا و سمت راست نیمه زمین، پاس می دهد. در این زمان ما از قوانینی پیروی می کنیم:


موقعیت یک به یک
این وضعیت ها باید یک شوت درصد بالا و یا یک لی آپ و یا یک شوت جفت نزدیک، تولید کند. ما می خواهیم بازیکنانمان به خاطر دو دلیل، شوت بزنند: (الف) احتما آنکه شوت خوبی خواهد بود. (ب) در شرایط طبیعی مهاجمین معمولا نسبت به مدافعین سریع تر می توانند جا به جا شوند که این باعث می شود تا بتوانند شوت هم تیمی خود را در صورتی که برای آن عجله کرده و آن را از دست داده است، ریباند کنند.
ما انتظار داریم که مهاجم ما دفاع را بسنجد. اگر او احساس کند که می تواند از مدافع با دریبل بگذرد، او باید در تمام مسیر تا سبد آن کار را انجام دهد. اگر مدافع در مقابل دریبل به خوبی دفاع می کند، او باید برای شوت جفت، بپرد.
در بعضی زمان های خاص و شرایط نیاز به امتیاز، ما ممکن است به بازیکنان خود بگوییم که در صورت دسترسی به لی آپ، آن کار را انجام دهند. و اگر این کار عملی نبود، ما از آن ها می خواهیم که توپ را به بیرون ببرند و سیستم حمله نیمه زمین را اجرا کنند.

وضعیت دو به یک
ما سعی می کنیم به بازیکنان خود در ضدحمله یاد دهیم که در زمانی که برتری عددی دارند باید شوت خوب زده شود. با امیدواری، شوت نسبتا بی چون و چرا خواهد بود و از فاصله نزدیک زده خواهد شد. ما زمانی که در موقعیت های دو به یک یا سه به دو هستیم، تلاش می کنیم تا توپ را شوت کنیم (گرفتن زمان و موقعیت کسب امتیاز). زمانی که شوت زده می شود، هم ما می توانیم امتیاز بدست آوریم و هم توپ را ریباند کنیم، حداقل می توانیم به دنبال ترنور، از امتیاز گیری تیم دفاع جلوگیری کنیم. ما باید تا سریع ترین حد ممکن از برتری اعداد خود استفاده کنیم، چرا که مدافعان باقی مانده به دفاع بر خواهند گشت.
در موقعیت دو به یک، مهاجمین باید منطقه بیرونی را پر کنند و به اندازه کافی از هم باز شوند تا مدافع نتواند همزمان هر دو را دفاع کند. همانطور که مهاجمین، وارد ناحیه امتیازآوری می شوند (که حدودا دو گام بیرون خط سه امتیازی می باشد)، بازیکن صاحب توپ باید به سمت سبد برود، درحالی که دیگر بازیکن پیرامونی در بالا و در سمت مخالف منتظر پاس به بیرون احتمالی می ماند تا شوت جفت بزند.

موقعیت سه به یک
اگر ما نتوانستیم یک موقعیت امتیازگیری خلق کنیم و یا بازیکن صاحب توپ فقط خواست توپ را جلو ببرد، آنگاه بازیکنان دیگر حرکت خود را در مسیرهایشان ادامه می دهند. 80 تا 85 درصد از زمان ضدحمله اولیه بسکتبال ما با 3 بازیکن پیرامونی اجرا می شود. ما به آنها یاد می دهیم که در هر زمانی که مالکیت توپ به ما رسید، با سرعت به مسیرهای خود بروند تا در حمله فضاسازی به درستی انجام شود. مسیر میانی برای گارد راس که ضدحمله را هدایت می کند و پست و سنتر که معمولا کندترین بازیکنان هستند و از ترنور محافظت می کنند، باز است. همانطور که 1 از نیمه زمین می گذرد، با اضافه شدن گارد راس، بازیکنان پیرامونی ما در وضعیت سه به یک یا سه به دو قرار می گیرند.
2، پس از دریافت توپ در ناحیه حمله، به سمت سبد حرکت می کند تا زمانی که مدافع اش مقاومت کند. در این زمان او به گارد راس در بالای خط سه امتیازی به بیرون پاس می دهد. زمانی که 1 به ناحیه سه امتیازی می رسد، باید توقف کند. با این حرکت فضایی برای برش 4 و 5 به سمت سبد به وجود می آید، همچنین در بهترین وضعیت می تواند به 3 برای شوت دو یا سه امتیازی پاس می دهد (دیاگرام 3). اگر X1 برای جلوگیری از پاس 2 به 1 بالاتر بیاید، آنگاه 3 باید وضعیت را بسنجد و به طرف سبد بسکتبال برش بزند و وضعیت سه به دو را به دو به یک تبدیل کند. همانطور که 1 توپ را دریافت می کند به 3 برای شوت راحت پاس می دهد. 1 گاهی بسته به شرایط بازی (زمان، امتیاز، جاگیری مدافع)، می تواند شوت جفت بزند و یا نفوذ کند.


موقعیت چهار به دو / چهار به سه
ضد حمله با وضعیت چهار به دو و یا چهار به سه، خیلی کم اتفاق می افتد. معمولا بازیکنان چهارم و پنجم در زمانی که موقعیت وجود داشته باشد، در ضدحمله ثانویه شرکت می کنند. 4 و 5 به همان موقعیت خود در ضدحمله ثانویه بروند. بازیکن چهارم (5 در دیاگرام 4) به پایین منطقه رنگی برش می زند و دنبال دریافت پاس برای لی آپ، یا پیوت و یا بازی سه امتیازی با گرفتن خطا می باشد. اگر او پاس دریافت نکند، باید در منطقه قوی پست آپ کند. اگر هر کدام از بازیکنان مربوطه به کندی به دفاع منتقل شوند، ما با حرکت هوشمندانه توپ، امیدواریم که توپ را بدهیم به: (الف) یک بازیکن آزاد برای شوت با درصد بالا، (ب) عدم تطابق (Mismatch) دفاعی صورت گرفته که به ما برتری فیزیکی می دهد.
2 توپ را به سمت ناحیه امتیازآوری پیش می برد. همانطور که دفاع ضدحمله را آرام کرده است، 5 بر مدافع خود در وارد شدن به منطقه رنگی پیشی می گیرد تا یک پاس سریع برای لی آپ دریافت کند. اگر X3 که مدافع منطقه ضعیف است، برای کمک برود، 5 می تواند در سمت راست سبد بسکتبال، او را پست آپ کند تا به ما برتری در عدم تطابق دفاعی بدهد.  اگر او توپ را دریافت نکند، آنگاه باید به پست پایین در سمت قوی برود.


ضدحمله ثانویه
اگر در ضدحمله اولیه یک موقعیت کسب امتیاز با درصد بالا به وجود نیآوردیم، بازیکنان ما باید حرکت را ادامه دهند و ضدحمله ثانویه را آغاز کنند. خیلی مم است که بعد از ضدحمله اولیه، حرکت متوقف نشود و مگر برای امتیاز، زمان و یا شرایط تعیین کننده بازی، صورت بگیرد. گاهی اوقات مهاجمین ما نمی توانند به درستی ضدحمله اولیه را اجرا کنند و یا مدافعین در انتقال به دفاع خوب و به موقع عمل می کنند و ضدحمله اولیه ما را متوقف می کنند. اگر ما کار خود را ادامه دهیم، به خاطر کند بودن آخرین مدافع در برگشت و یا قرار نگرفتن او در سیستم دفاعی، ما می توانیم یک مهاجم آزاد در حمله پیدا کنیم. همچنین حرکت توپ و بازیکنان راحت تر خواهد بود.
همانطور که قبلا اشاره شد، اولین بازیکن داخلی که از خط نیمه زمین عبور کرد، باید مستقیما به سمت سبد حرکت کند و به دنبال یک پاس سرعتی برای لی آپ باشد. شما ممکن است متعجب شوید که چه مقدار ما موقعیت برای لی آپ و یا ریباند حمله فقط با حرکت بر روی زمین، بدست می آوریم. اگر به او توپ داده نشود، او باید به پست پایین در سمت قوی برود و مدافع خود را پست آپ کند تا به او پاس دهند. همچنین او می تواند به بازیکن صاحب توپ پیک دهد و با او بازی دو نفره را اجرا کند (دیاگرام 5 و 6).

5 از 2 در پست پایین پاس دریافت می کند. در صورت امکان 5 به دنبال کسب امتیاز است. در غیر این صورت، او باید وضعیت حرکتی یاران خود را بسنجد. 2 بعد از پاس، می تواند وضعیت دفاع را بسنجد و برای دریافت پاس سرعتی از 5، به طرف سبد برش بزند. اگر پاس به او نرسید، حکت خود را تا کرنر سمت وخالف ادامه دهد. اگر مدافع 2 برای دابل تیم پست پایین (5) رفت، می تواند به سمت کرنر برای شوت جفت برود.
2 می تواند به 1 پیک دهد تا 1 جای او را در بال بگیرد و شوت جفت بزند. هر یک از این انتخاب ها بسته به دفاع بسکتبال می تواند انجام شود.  فقط 2 بعد از پاس خود نباید در جای خود باقی بماند.
5 می تواند برای اسکرین دادن به 2، بیرون برود. این حرکت به ما کمک می کند، مخصوصا اگر X1 بر روی گارد راس (1) فشار آورده باشد و مانع پاس 2 به 1 شود (دیاگرام 6). همچنین اگر ما قصد رساندن توپ به 5 در داخل داشته باشیم، این حرکت می تواند انجام شود و حتی در بعضی مواقع باعث می شود تطابق دفاعی به دلیل سویچ اتفاق نیافتد. 1گر 2 به طرف داخل حرکت کرد، بازیکنان پیرامونی (1 و 3) همانطور که مدافعانشان برای کمک می روند، باید فضا و موقعیت برای یک شوت راحت از بیرون برای خود به وجود آورند.
آخرین بازیکنی که از نیمه زمین بسکتبال عبور می کند (4، تریلر تهاجمی)، همانطور که به ناحیه تهاجمی وارد می شود، چندین انتخاب دارد. در اکثر مواقع ما دوست داریم او در سمت مخالف سنتر (5) در پست بالا قرار بگیرد. او همچنین می تواند به پست پایین همان سمت برود و یا بسته به وضعیت، به بازیکن صاحب توپ اسکرین دهد. او باید موقعیت توپ در حمله را بسنجد و بر اساس آن همانطور که به حمله می پیوندد، خود را با آن تطبیق دهد. این گزینه ها:
4 وارد منطقه تهاجمی در سمت ضعیف بازی، می شود. او می تواند در پست بالا باقی بماند و یا حرکت خود را در صورتی که مدافع خود را جا گذاشته باشد، برای دریافت پاس تا پست پایین ادامه دهد (دیاگرام 7).

4 در حالی وارد منطقه تهاجمی می شود که توپ در مرکز همان منطقه قرار دارد. او توقف می کند و به 1 اسکرین می دهد.  او همچنین می تواند به پست بالا یا پایین برود (دیاگرام 8).
4 از همان سمتی که توپ بسکتبال در آنجا قرار دارد، وارد منطقه تهاجمی می شود. او می تواند به پست بالا یا پایین و یا برای اسکرین به 3 برود (دیاگرام 9).
 

وضعیت های پنج به پنج
پس از آنکه هر پنج بازیکن به منطقه حمله بسکتبال وارد شدند، حمله سرعتی ما تا زمانی که توپ از یک سمت زمین به سمت دیگر به چرخش در آمده باشد ادامه پیدا می کند در حالی که دائما به دنبال یک بازیکن آزاد برای شوت با درصد موفقیت بالا می باشیم. زمانی که توپ به گارد راس (1) می رسد او می تواند به پست پاس دهد و با 3 جا به جا شود و یار او (X3) را اسکرین دهد (دیاگرام 10). یا 1 می تواند توپ را به 3 برای شوت بسپارد؛ یا با برش 4 در داخل به او پاس بدهد (دیاگرام 11). آخرین انتخاب برای 1 نگه داشتن توپ می باشد، که در آن صورت سریعا سیستم حمله خود را بدون آنکه ریتم بازی تهاجمی خود را از بین ببریم، اجرا می کنیم. گارد راس باید وضعیت را بسنجد و بر اساس آن تصمیم بگیرد چه زمانی ضدحمله ثانویه را متوقف کند.
1 به پست بالا پاس می دهد و به 3 اسکرین می دهد. اگر با اسکرین سویچ یا تغییر یار انجام شود، 1 به سمت سبد بسکتبال رول می کند. 5 در پست پایین، پست آپ می کند و منتظر پاس از 4 می باشد. همچنین 4 می تواند شوت بزند (دیاگرام 10).
این بار، 1 می تواند توپ را به 3 برای شوت بسپارد و یا با برش 4 در داخل به او پاس بدهد. همچنین برای این پاس 4 می تواند در جای خود بماند و 5 به پست پایین در سمت دیگر برود (دیاگرام 11).
 

مترجم: امید احمدی